Project BUILT 2025
Cynhaliwyd rownd derfynol gwobr Hyfforddiant Arloesedd ac Arweinyddiaeth Prifysgol 91ɫƬ (BUILT) ar 18 Mai 2025, a oedd yn bosibl unwaith eto diolch i gyn-fyfyrwyr a chefnogwyr Prifysgol 91ɫƬ. Bellach yn ei thrydedd flwyddyn, mae BUILT yn gwahodd myfyrwyr i ffurfio timau rhyngddisgyblaethol sydd wedyn yn mynd i’r afael â’r dasg o nodi a dyfeisio datrysiadau arloesol i her sy'n seiliedig ar fwyd. Eleni, canolbwyntiodd y project ‘Bwyd Cynaliadwy’ ar ddulliau newydd o ffermio cynaliadwy yng ngogledd Cymru, yn enwedig y potensial i integreiddio ffermio pryfed.
Cymerodd timau o fyfyrwyr ran yn y rhaglen 12 wythnos o hyd, a oedd yn cynnwys darlithoedd a gweithgareddau a gynlluniwyd i ysbrydoli a llywio ymatebion creadigol a masnachol hyfyw i amaethyddiaeth gynaliadwy. Roedd deg o gyn-fyfyrwyr wrth law fel mentoriaid drwy gydol y sesiwn i helpu i arwain y myfyrwyr gyda'u syniadau, meithrin eu cysyniadau newydd a'u cynghori ar unrhyw broblemau a wynebwyd.
Yn ystod y digwyddiad terfynol, a gynhaliwyd yn Pontioi, cyflwynodd y pum tîm eu syniadau ar ffurf cyflwyniad cyflym, fideo ac arddangosfa posteri i arddangos eu gwaith o flaen pum beirniad.
Rhoddwyd gwobr o £5,000 yn hael gan Nick Pritchard, buddsoddwr ac entrepreneur lleol, a oedd yn Brif Feirniad ar y noson. Y beirniaid eraill oedd Emlyn Williams, dyn busnes lleol sy'n gweithio ar ffermio pryfed ar hyn o bryd; Geraint Hughes, Ymgynghorydd Arweiniol yn Lafan Consulting; y cyn-fyfyriwr Rhodri Owen (Amaethyddiaeth, 1994) sy'n Rheolwr Fferm, Coedwig ac Arloesi yng Ngholeg Glynllifon; a'r cyn-fyfyriwr Rob Shepherd (Peirianneg Systemau Cyfrifiadurol, 2001) a PhD mewn Cyfrifiadureg, 2004), sylfaenydd DataCymru Cyf.
Yr enillwyr ar y noson oedd Tîm LavaLux, a gynigiodd ddefnyddio protein a geir mewn pryfed i greu olew i helpu moelni patrwm gwrywaidd. Cyflwynwyd siec gwerth £3,000 iddynt gan Nick Pritchard i hyrwyddo eu syniadau.
Aeth yr ail wobr o £1,000 a'r wobr Academaidd o £1,000 – a ddewiswyd gan staff Prifysgol 91ɫƬ a oedd yn rhan o gefnogi BUILT – ill dau i Dîm Cicada Labs, a oedd yn gweithio'n bennaf i helpu ffermwyr bach i fagu ieir iachach drwy droi gwastraff bwyd yn borthiant llawn protein i ieir.
Dywedodd Dr Andy Goodman, arweinydd project BUILT a darlithydd mewn dylunio, “Mae gwylio myfyrwyr Gwyddorau amgylcheddol, Peirianneg, Seicoleg a Busnes yn rhannu eu harbenigedd i fynd i’r afael â dyfodol bwyd wedi bod yn wirioneddol ysbrydoledig.” Mae’r her Bwyd Cynaliadwy yn dangos, pan fyddwn yn chwalu seilos pynciau, fod syniadau gwirioneddol wreiddiol — a masnachol hyfyw — yn dod i’r amlwg a all gryfhau economi wledig gogledd Cymru wrth fynd i’r afael â nodau cynaliadwyedd byd-eang.”